چطور فرزندانمان را برای انتخاب درست تربیت کنیم؟
مجموعه رفتارهایی که هر فرد انجام میدهد از این جهت انتخاب شده است که شاید او رفتار بهتری را بلد نیست. مثلا اگر فرزند شما برای به دست آوردن موبایل گریه میکند شاید تنها کاری که بلد است گریه کردن است.
یا اینکه بر اساس تجربههای قبلیاش به این نتیجه رسیده که با گریه کردن میتواند به خواستههایش دست پیدا کند.
در این مقاله در مورد انتخاب گری میگویم و میخواهم به شما یاد بدهم که چگونه فرزندان خودتان را به شیوهای تربیت کنید که انتخابهای درستی داشته باشند و خودشان مسئولیت تربیت خود را به عهده بگیرند.
در این مقاله یاد میگیریم:
- چرا تربیت جواب نمیدهد؟
- چرا باید از خودمان شروع کنیم؟
- اگر انتخاب با ماست پس چرا خیلی جاها مختار نبودهایم؟
- تغییر ما چه تاثیری بر فرزندان ما دارد؟
انتخاب ما واقعا چیه؟
این که برای تربیت فرزندان خودمان چه رفتاری را انتخاب میکنیم نقش مهمی در شکلگیری آینده آنها دارد.
بسیاری از والدین در ظاهر دوست دارند فرزندان خود را به بهترین شیوه و روش ها تربیت کنند و دوست دارم فرزندان موفقی داشته باشند اما در عمل به طور دیگری رفتار می کنند. حقیقت این است که بسیاری از والدین در انتخاب روش تربیت درست عمل نمیکنند.
آنها معمولاً روش خانواده ها و پدر و مادر خود را انتخاب کردند و با همان روش فرزندان خود را تربیت می کنند.
اگر بخواهم یک مورد را مثال بزنم که تمام شما در زندگی دیده اید انتخاب روش تربیتی است که در آن فرزندان مسئولیت پذیری را تربیت نمی کند.
به عنوان مثال در گذشت زمانی که کودکی در اثر بی احتیاطی پایش به میز گوشه اتاق برخورد می کرد پدر و مادر به سمت میز می رفتند و میز را دعوا می کردند و می گفتند:« میز بد بچه من رو اذیت کردی؟»
همین رفتار که در اکثر ما نهادینه شده است و ناخودآگاه آن را تکرار می کنیم باعث می شود که ما مسئولیت گریزی را به فرزندان خود آموزش دهیم و آنها در آینده با هر مشکلی مواجه می شوند در و دیوار و دیگران را مقصر می دانند، ولی هیچگاه به این فکر می کنند که شاید اشتباه از خودشان بوده است.
چرا اکثرا شیوه اشتباهی را انتخاب میکنیم؟
یکی از دلایل اصلی که کشور عزیزمان ایران را در مسئله تربیت فرزند با مشکل مواجه کرده است عدم مطالعه و عدم استفاده از منابع درست است. تمام صحبت ها و تمام رفتارهای ما ناشی از داده ها و اطلاعاتی است که در طول عمر مان به دست آورده ایم.
حال وقتی این اطلاعات و داده ها از منبع درستی به ما نرسیده باشد ما هم رفتارها و انتخاب های اشتباهی را انجام میدهیم که در بلندمدت به زندگی ما آسیب می رساند.
اکثر افراد رفتار و گفتار و سبک زندگی شان را از گذشتگان یا از فیلم ها و سریال های مختلف انتخاب می کنند، غافل از اینکه شاید این سبک زندگی آنها را به سمت تربیت فرزندان موفق هدایت نکند.
آیا واقعا انتخاب با ماست؟
وقتی در مورد مسئله انتخاب صحبت می کنم افراد می گویند:
- مگر من انتخاب کردم که در چه خانواده ای زندگی کنم؟
- مگر من انتخاب کردم که در کشوری باشم که مردمش اهل مطالعه نیستند؟
- مگر من انتخاب کردم که تلویزیون چه برنامه هایی را به من نشان دهد؟
قبل از هر چیز باید بگویم یکی از اصول اصلی موفقیت در هر کاری این است که ما بپذیریم در چه شرایطی هستیم. حال که پذیرفتیم در چنین شرایطی زندگی می کنیم باید به دنبال راهی باشیم که از دل همین شرایط بهترین اتفاقات را برای خودمان و اطرافیانمان را رقم بزنیم.
من با مطالعه زندگی افراد موفق به این نکته پی بردم که همه آنها هم این دیدگاه را دارند.
درست است که ما محل زندگی، خانواده، کشور و یا حتی روش تدریس معلمان مدرسه را انتخاب نمی کنیم ولی با این همه می توانیم خودمان اراده کنیم و سبک زندگی دیگری را در همین شرایط انتخاب کنیم.
در نهایت ما هستیم که انتخاب میکنیم زندگی خودمان را چطور خلق کنیم.
حتی اگر میبینی امروزه کشورهایی هستند که به لحاظ فرهنگ و روش های تربیتی از ما پیشرفته تر هستند به خاطر این است که زمانی آنها هم از خود پرسیده اند چطور با همین شرایط بهترین خودمان باشیم.
انتخاب بهترین روش
به بخش مهم مقاله رسیدیم. در این بخش قرار است ذهنیت جدید در مورد انتخاب روش درست در تربیت را در خودمان شکل دهیم.
از خودت شروع کن
بهترین شیوه برای اینکه بتوانیم فرزندان خوبی تربیت کنیم این است که تعلیم و تربیت را ابتدا از رفتار خودمان شروع کنیم و ابتدا خودمان انتخاب کنیم که چه رفتاری بهتر است.
ابتدا باید تصمیم بگیریم و روش درست را انتخاب کنیم و بعد آنقدر این روش را تمرین کنیم که به سبک زندگی و شخصیت مان تبدیل شود.
به عنوان مثال اگر والدین میخواهند فرزندان اهل مطالعه داشته باشند باید خودشان مطالعه را انتخاب کنند. به جای اینکه سعی کنم فرزندانشان را با روشهای قدیمی تنبیه و تشویق به مطالعه کردن ترغیب کنند خودشان می توانند با تغییر و انتخاب دیدگاه بهتری نسبت به مطالعه فرزندانشان را به سمت مطالعه سوق دهند.
یکی از روش ها این است که در ساعت مشخصی از اعضای خانواده در کنار هم جمع شوند و چند صفحه کتاب بخوانند. وقتی فرزندان ببینند که اعضای خانواده با اشتیاق در حال مطالعه کتاب هستند آنها هم تشویق می شوند تا مطالعه کردن را شروع کنند.
اگر به جای تغییر رفتار دیگران روی خودمان تمرکز کنیم مطمئناً دنیای زیبا تری خواهیم داشت. چرا که اگر هر شخص انتخاب کند که رفتارهای خودش را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد و روز به روز آنها را بهتر کند دنیای بسیار زیبایی خواهیم داشت.
پس اگر قبل از اینکه خودمان رفتار درست را انتخاب کنیم و تعلیم و تربیت را در خود نهادینه کنیم و بخواهیم دیگران و فرزندان مان را تغییر دهیم وقت خودمان را تلف کردیم. به جای این کار با تمام وجود و قوای خود انتخاب کنیم و خودمان را تغییر دهیم و اجازه دهیم دیگران از تغییرات مثبت ما لذت ببرند و آنها هم ترغیب شوند که مانند ما تغییر کنند.
مسئولیت انتخاب، مسئولیت زندگی
به جای اینکه دیگران را مسئول کار ها و نتایج خودمان بدانیم باید قبول کنیم که اگر جویای زندگی خوب لذت بخشی هستیم باید مسئولیت صددرصد انتخابهای خودمان را بپذیریم و کسی که مسئولیت انتخاب های خودش را می پذیرد انسان تاثیر گذاری خواهد بود.
وقتی تاثیر گذار باشید مطمئناً فرزندان شاگردان و خانواده و همینطور دوستان شما راحت تر حرف شما را می پذیرند و با گفته های شما تغییر می کنند.
در نهایت تئوری انتخاب
تئوری انتخاب یکی از تئوریهای جالب روانشناسی است که به این درس و مقاله مربوط میشود.
تمام حرف تئوری انتخاب این است که ما انسان ها مختار هستیم و رفتاری که انجام می دهیم را خودمان انتخاب میکنیم. حالا امکان دارد این سوال برای شما پیش بیاید که پس چرا حالمان خوب نیست؟ ما که رفتارمان را خودمان انتخاب میکنیم؟
درست است ما رفتارمان را خودمان انتخاب میکنیم اما به خاطر، ناآگاهی و یا عدم مهارت ما نمی توانیم انتخاب های درستی داشته باشیم و همین باعث می شود نیازهای ما به درستی پاسخ داده نشود و زندگی خوبی را تجربه نکنیم.
پیشنهاد تمرین
با توجه به آموزه این درس برای تغییر رفتار فرزندان و شاگردان ابتدا باید خودمان را تغییر دهیم.
خب قدم اول شما برای تغییر چیست؟
به این سوال فکر کنید.
کلام پایانی
در نهایت دوست دارم به این درک برسیم که منشا تمام رفتارهای ما در اصل خودمان هستیم. زندگی که داریم، کارهایی که انجام میدهیم و شرایطی که در آن قرار گرفتهایم به خاطر انتخابهای درست و غلطی بوده که در طول زندگی داشته ایم.
اگر سوال یا نظری دارید در بخش کامنتهای سایت با ما به اشتراک بگذارید.
در کوتاه ترین زمان ممکن تیم والدانه به شما پاسخ میدهد.