اصول ارتباط با فرزندان و دلیل اهمیت آن برای تربیت

اصول ارتباط با فرزندان و دلایل اهمیت آن + اقدامک

ما با جایگاهی که به عنوان پدر و مادر یا مربی داریم ارتباط زیادی با نوجوانان برقرار می‌کنیم. از دست دادن و درآغوش گرفتن آن‌ها گرفته تا کلیه ارتباطات کلامی و غیر کلامی مثل نگاه کردن.

اگر این ارتباط خوب نباشد و رابطه درستی برقرار نکنیم در طولانی مدت آسیب‌های زیادی به زندگی ما وارد می‌شود.

در این مقاله یاد می‌گیریم:

• معنای رابطه و ارتباط چیست؟
• چالش ارتباط
• ارتباط درست بر اساس تیپ شخصیتی نوجوان
• عمیق تر شدن ارتباط با 5 زبان عشق
• اصول ارتباط با نوجوانان
• تکنیک‌های کنترل مثبت

معنای ارتباط با نوجوان چیه؟

به فرایند انتقال پیام از فرستنده به گیرنده به شرط همسان بودن ذهنیت و احساسات در دو طرف پیام ارتباط می‌گویند.

با توجه به این تعریف اگر بخواهیم ارتباط خوبی با نوجوانان داشته باشیم باید بتوانیم از لحاظ ذهنی و احساسی به آن‌ها نزدیک شویم و درک خودمان را از دنیای آن‌ها بیشتر کنیم.

ارتباط با نوجوان چالشی است؟

نوجوانان در سن خاصی هستند و به دلیل تغییرات فیزیکی و ذهنی و عقلی خاصی که برایشان اتفاق می‌افتد بسیار حساس‌تر از زمان‌های قبل هستند.

همچنین در دنیای امروز که آن‌ها به شدت با تکنولوژی آمیخته شده‌اند برای نزدیک شدن به آن‌ها نیاز داریم تا بیشتر و بیشتر در مورد دنیای آن‌ها بدانیم و تحقیق کنیم.

چرا ارتباط مهمه؟

به عنوان مثال اگر بخواهیم با یک کامپیوتر کار نتیجه بخشی را انجام دهیم باید شیوه کار کردن با آن را یاد بگیریم.  باید بدانیم کامپیوتر چطور روشن می شود،  چه سیستم عاملی دارد، و برای انجام کارهای ما به نصب کدام نرم افزارها روی آن نیاز است.

با توجه به شرایط خاصی که سن نوجوانی دارد برای اینکه بتوانیم ارتباط خوبی با یک نوجوان داشته باشیم ابتدا باید شناخت خوبی نسبت به او پیدا کنیم.

و ارتباط با نوجوانان از این جهت مهم است که آنها در این سن و سال به خاطر مشکلات فراوان روحی و جسمی که درگیر آن هستند و همینطور به خاطر بحران هویتی که در وجود آنها شکل می گیرد نیاز دارند تا باما که والدین و یا مربی آنها هستیم ارتباط خوبی داشته باشند.

نوجوان های بسیاری به خاطر اینکه نتوانستند با مسائل سن و سالشان کنار بیایند دچار افسردگی و بیماری‌های حاد روحی و روانی می شوند.

امانمان می‌خواهیم اجازه دهیم نوجوانانی که با ما در ارتباط هستند حال و روز سختی داشته باشد. بلکه می خواهیم با مهارت های ارتباطی خوب به آنها نزدیک شویم و به آنها کمک کنیم که زندگی بهتری را تجربه کنند.

ارتباط بر اساس تیپ شخصیتی

ما انواع تیپ‌های شخصتی را داریم که عبارتند از درون گرا برون گرا، حسی شهودی، منطقی احساسی، قضاوتی و ادراکی.

این تیپ‌های شخصیتی 16 گانه به ما کمک می‌کند که تا حدی نوجوان را بشناسیم و بر اساس شخصیتش با او وارد ارتباط شویم.

مثلا نوجوان درون گرا ترجیح می‌دهد بیشتر سکوت کند و کتاب بخواند و معمولاْ سخت تر در مهمانی‌ها و جمع‌های خانوادگی صحبت می‌کند و گاهی ترجیحش بر این است که حضور پیدا نکند.

همینطور یک نوجوان دانش‌آموزش که درون گرا است معمولا در امتحانات کتبی بهتر از امتحانات شفاهی نتیجه می‌گیرد.

شما می‌توانید با مطالعه و تمرین در شناخت تیپ‌های شخصیتی تبحر پیدا کنید و من در این مقاله قصد ندارم این مبحث را به شما آموزش دهم. فقط در این اینجا می‌خواستم این مسئله را روشن کنم که شناخت شخصیت افراد در برقراری ارتباط با آن‌ها بسیار مهم است.

5 زبان عشق در ارتباط با نوجوان

دکتر گری چاپمن کتابی تحت عنوان پنج زبان عشق تعریف کرده است. در این کتاب شما با پنج زبان و پنج روش برای عشق ورزیدن به اطرافیان و دوستانمان آشنا می شویم.

این پنج زبان عبارتند از: تعریف کردن، وقت گذاشتن، هدیه دادن،خدمت کردن و لمس کردن

نکته‌ای که وجود دارد اگر نوجوان مورد نظر فرزند شماست احتمالاً زبان عشق و به زبان عشق شما شباهت دارد.

ابتدا بگذارید یک توضیح ابتدایی در مورد زبان های عشق به شما بدهم.

تعریف کردن:

یعنی ما از کارهای خوب و همچنین از رفتارهای درست نوجوانمان تعریف کنیم.  معمولاً وقتی نوجوانان ببینند که شما به کار درست آنان توجه کرده‌اید خوشحال می شوند و دوست دارند دوباره کارهایی انجام دهند که مورد توجه شما قرار بگیرد.

وقت گذراندن:

وقت گذراندن یعنی زمان خاصی را در طول روز و هفته مشخص کنید و با نوجوان خودتان وقت بگذرانید.  رفتن به کافی شاپ، سینما و یا تماشای فیلم در خانه جزو این مورد به حساب می آید.

هدیه دادن:

هدیه دادن معمولاً ما را خوشحال میکند. چه به کسی هدیه بدهیم و یا از کسی هدیه دریافت کنیم حس خوبی را از این کار می گیریم.  وقتی با نوجوانان در ارتباط هستید به حرف هایش ببینید به چه چیزهایی علاقه بیشتری نشان می‌دهد و سعی کنید در حد توانتان هدایایی بخرید که دوست دارد.

اگر قبل از اینکه نوجوان از شما درخواست کند برایش کاری انجام دهید قطعاً جذاب تر خواهد بود و رابطه او با شما به شدت خوب می‌شود.

خدمت کردن:

خدمت کردن یعنی کاری را برای راحت تر شدن نوجوان تان در زندگی برایش انجام دهید.  مثلاً ببینید که الگوی او چه کسی است.  بعد می توانید سبک زندگی الگویش را در اینترنت جستجو کنید و سعی کنید اتاقش را بدون اینکه متوجه شود و بدون اینکه به وسایل شخصی اش دست بزنید بر اساس سبک زندگی الگویش بچینید.

یا مثلا اگر نوجوان شما حساس است می توانید موقعی که در حال کار یا درس خواندن است  نوشیدنی مورد علاقه اش را آماده کنید و برایش ببرید.  البته در این کار خلاقیت به خرج دهید و سعی کنید بشقاب را طوری بچینید که وقتی به آن نگاه کرد لذت ببرد.

لمس کردن:

گهگاه فرزند خود را در آغوش بگیرید و این حس را بدهید که در تمام چالش های زندگی کنارش خواهید.  اگر فرزند شما کمی خجالتی است می توانید دستتان را روی شانه اش بگذارید و حس اطمینان را در وجودش زنده کنید.

باید این را بگویم که همه ما به تک تک این زبان ها نیاز داریم و آن ها را دوست داریم ولی چند زبان برای هر کدام از ما شاخص تر است.  شما هم زبان عشق شاخص فرزند خود را کشف کنید و از طریق آن ارتباط خود را با او روز‌به‌روز محکم‌تر کنید.

اصول ارتباط با نوجوان

سعی کنید همیشه به آنها توجه کنید.  نوجوانان به توجه شما نیاز دارند. قبل از این که آنها از طریق گریه اخم و ناراحتی مشکل شان را به شما بگویند سعی کنید از طریق گفت و گو و ارتباط عمیق با آنها مسائل و مشکلات شان را پیدا کنید و برای حل شدنش به آنها کمک کنید.

زمانی که ناراحت هستند کمی از آنها فاصله بگیرید و اجازه دهید با خودشان خلوت کنند. بعد از این که آرام شدن می توانید به آن ها نزدیک تر شوید و درخواست کنید که اگر کمکی از شما بر می آید به شما بگویند.

زمانی که خوشحال هستند دلیل خوشحالی شان را بپرسید و سعی کنید تا به پایشان خوشحالی کنید.  وقتی این کار را انجام می دهید محبت شما در خاطره آنها ثبت می شود و زمان که شما از آنها چیزی بخواهید سعی می کنند خوبی شما را جبران کنند.

اگر در اثر هورمون های نوجوانی تغییراتی در چهره نوجوان و فرزند شما ایجاد شده که احتمالا دوستش ندارد سعی کنید به آنها این حس را بدهید که با وجود این تغییرات هنوز هم زیبا هستند و شما بدون توجه به هر چیز دیگری دوستشان دارید.

سعی کنید هر روز زمانی را اختصاص دهید و با آنها صحبت کنید و در مورد چالش ها و مسائل شان سوال بپرسید و به آنها بگویید که اگر هرجا حس کردند کمک می خواهند شما بدون توقع در کنارشان هستید.

نکات ممنوعه در ارتباط فرزندان

به جای اینکه کارهای نوجوان را انجام دهید سعی کنید او را طوری تربیت کنید که خودش قادر به انجام مسئولیت ها و کارهایش باشد.

پول بیاد و اندازه در اختیار آنها قرار ندهید و از ابتدا پس‌انداز و هزینه‌های درست را به آنها یاد دهید.

سعی کنید در ازای دادن پول به آنها کاری که در آن تبحر دارند را طلب کنید.  البته این پول با پول تو جیبی متفاوت است.  اگر برای خرید یک وسیله خاص به پول بیشتری نیاز دارد  و این پول را از شما طلب می کند به جای آن کاری از آن ها بخواهید تا برایتان انجام دهند.  این روش کمک می‌کند تا آنها از همان ابتدا بیاموزند که برای پول کار نکند بلکه برای رویاهایشان کار کنند.

هیچ وقت  برای کاری که انجام داده اید بر سر نوجوان و فرزند خود منت نگذارید.  اگر می خواهید او بفهمد که شما دوستش دارید و برایش کارهای زیادی انجام داده اید نیاز نیست با منت گذاشتن آن را بیان کنید.

به جای انتقاد کردن سعی کنید مطلبی که زن شما را در مورد نوجوان به فرزندتان درگیر کرده به وسیله یک داستان و با اشاره های غیر مستقیم به او بفهمانید که کارش اشتباه بوده است و باید آن را اصلاح کند.

تکنیک‌ها کنترل مثبت و اقدام

روشی که معمولاً برای تربیت فرزندان استفاده می شود این است که یا برای انجام یک کار به آنها جایزه می‌دهیم یا برای جلوگیری از انجام یک کار آنها را تنبیه می کنیم.

اما این روش منسوخ شده و به جای آن می توانیم از روش بهتری استفاده کنیم.

ابتدا با تمام وجود نشان دهید که دوست و همراه فرزند و یا شاگرد خود هستید و در همه مراحل و تا در روزهای سخت حاضرید پای خوب و بد بمانید.

با او بازی کنید، با گفت و گو کنید، برایش وقت بگذارید و از پنج زبان عشق برای عمیق شدن ارتباطتان با استفاده کنید.

بعد از طی شدن این فرایند حال می‌توانید آرام آرام  رفتارهای درست را در قالب داستان ها و با دادن پیام های مخفی در دل آن داستان به فرزند و یا شاگرد خود گوشزد کنید.

یک بار هم که شده این روش را امتحان کنید و معجزه آن را در زندگی خود ببینید.

این قسمت را زیاد باز نمی کند و اجازه می‌دهم خودتان با خلاقیت خودتان به آن عمل کنید.

بنویسید که چطور می‌خواهید ارتباطتان را  با فرزند خود عمیق کنید و بعد از آن قرار است چه مفاهیمی را او بیاموزید؟

پیشنهاد تمرین

• فرزند خود را زیر نظر بگیرید و ببینید چه زبان عشقی دارد. زبان عشق قالب فرزند شما چیست؟
• یک برنامه روزانه و هفتگی برای ابراز عشق به فرزند خود داشته باشید؟ بعد از دو هفته رابطه شما به طور تقریبی چند درصد بهتر شده است.

کلام پایانی

یکی از دلایلی که ما دوست داریم به حرف بعضی افراد گوش دهیم همین است. این نکته که آنها ارتباط خوبی را با ما پایه‌ریزی کرده‌اند. اگر شما هم دوست دارید کلام‌تان تاثیرگذار باشد سعی کنید محتوای این مقاله را چندین بار بخوانید و در رفتار خودتان پیاده‌سازی کنید.